Bedekking met sneeuw en ijs

Afnemen sneeuwbedekking

Door de hogere temperaturen neemt de sneeuwbedekking, in bergachtige gebieden en in landen op hogere breedtegraden, af. Via satellieten is waargenomen dat de bedekking met sneeuw sinds 1960 met meer dan 10% is afgenomen. In Europa speelt ook droogte, het gebrek aan sneeuwval, een rol bij het afnemen van de bedekking met sneeuw. Het ijs van rivieren en meren is op het noordelijk halfrond in de loop van twintigste eeuw in het voorjaar twee weken eerder gesmolten. Afhankelijk van de broeikasgasemissies kan de sneeuwbedekking aan het eind van de 21^e eeuw met gemiddeld 25% zijn afgenomen [IPCC].

Gevolgen voor de wintersport

De Alpen zijn in de afgelopen 100 jaar al met ongeveer 2 graden opgewarmd. Het afnemen van de sneeuwbedekking, door de hogere temperaturen, heeft gevolgen voor de wintersport in de Alpen en in Spanje. In de 20^e eeuw hebben de gletsjers in de Alpen twee derde van hun massa verloren. In de winter van 2022/2023 viel bovendien in 17 van de 20 grootste skigebieden in de Europese Alpen minder sneeuw dan gemiddeld in de afgelopen 11 jaar. Dat is niet alleen slecht voor de wintersport, maar ook voor de elektriciteitsopwekking met waterkracht en voor de watervoorziening. Er zijn plannen om gletsjers te besproeien met water om te voorkomen dat deze nog verder afsmelten [Volkskrant].

Veel ski-oorden kampen met een tekort aan natuurlijke sneeuw. De sneeuw valt later in het jaar, de sneeuwlaag is dunner en is in het voorjaar een maand eerder weggesmolten. Voor een deel wordt dit opgevangen door het produceren van kunstsneeuw, maar dit kost veel energie en er moet genoeg water voorhanden zijn. In toenemende mate wordt geïnvesteerd in waterbassins om voldoende water te hebben voor het winterseizoen. Ook worden na het seizoen skitrajecten bedekt met speciaal geotextiel om het smelten van de sneeuw tegen te gaan. Een andere maatregel is om de sneeuw, aan het eind van het seizoen, op een grote hoop te schuiven en af te dekken met isolatiemateriaal. Ongeveer 80% van de sneeuwhoop overleeft zo de zomer en kan bij het begin van het wintersportseizoen weer worden gebruikt. Doordat er, door de hogere temperaturen, vooral in de lager gelegen skigebieden minder sneeuw is, zoeken de mensen het hogerop. Het wordt daar dan drukker. De kans op ongelukken kan daardoor toenemen, ook omdat er buiten de pistes vaak weinig sneeuw is [Volkskrant].

Vooruitzichten voor de sneeuwbedekking en de wintersport

Het skiseizoen zal op den duur, door de temperatuurstijging, weken korter gaan duren. Eind december 2022 was de helft van de pistes nog gesloten. In 2050 is mogelijk de helft van de Europese skigebieden verdwenen. Zelfs als de opwarming beperkt wordt zal het sneeuwdek in de Alpen aan het einde van deze eeuw met de helft zijn afgenomen of soms zelfs helemaal zijn verdwenen. De economie en de samenleving van regio's in de Alpen en de Pyreneeën, die sterk afhangen van wintersport, zullen rekening moeten houden met klimaatverandering. Het wintertoerisme in de Alpen en de Pyreneeën moet inzetten op andere activiteiten naast skiën, zoals wandelen of fietsen [IPCC], [Volkskrant].

Sneeuw en ijs reflecteren het zonlicht. Als de sneeuw gesmolten is wordt het zonlicht niet meer gereflecteerd. De aarde warmt dan plaatselijk meer op waardoor de temperaturen op aarde sneller zullen gaan stijgen, met als gevolg dat er meer sneeuw smelt [IPCC].